De impact van een scheiding op kinderen

Kinderen zijn verbonden met hun beide ouders. Zij zijn loyaal. Kinderen kunnen onmogelijk kiezen tussen hun ouders. Ze kunnen zich niet in tweeën verdelen. Het is voor hen belangrijk dat ze niet voor ingewikkelde keuzes of dilemma’s komen te staan. Als het aan jullie kind(eren) ligt, kiezen ze voor jullie allebei. Ze komen in een spagaat terecht als dat onmogelijk voor ze wordt. Als ouders kun je er samen voor zorgen dat dit niet gebeurt.

Voor kinderen is het prettig als hun ouders aandacht voor ze hebben en geïnteresseerd zijn in welke wensen en ideeën ze hebben. Vervolgens werkt het goed als ouders samen alles op een rij zetten om zo tot een gezamenlijke beslissing te kunnen komen. Het stelt kinderen gerust als ze weten dat hun ouders met elkaar overlegd hebben.  

De scheiding kan de nodige consequenties met zich meebrengen. Mogelijk moet er verhuisd worden. Als ze het fijn hebben op school, in de buurt en gelukkig zijn met vrienden en vriendinnen zullen ze waarschijnlijk liever niet verhuizen. Ze geven er dan de voorkeur aan om te wonen bij de ouder die in de woning blijft of in dezelfde buurt gaat wonen. Als je kind(eren) minder vaak bij jou zijn, kan dat heel verdrietig voelen. Houd voor ogen dat een kind niet kiest tegen jou of voor de andere ouder. Het accepteert wat de meest praktische oplossing is en hoopt dat jij dat begrijpt. 

Als je als ouders graag samen wilt blijven opvoeden werkt het vaak goed als je dichtbij elkaar blijft wonen. Dan is het voor de kinderen goed te overzien. Ze kunnen zich er een voorstelling van maken hoe ze van het ene huis (zelfstandig) naar het andere huis kunnen gaan en ook hoe het zit met de route naar school, een club, of de straat waar een vriendje woont. 

Natuurlijk kunnen er allerlei goede redenen zijn waarom je wel gaat verhuizen. De meeste kinderen zijn veerkrachtig zijn en kunnen omgaan met een verhuizing. Belangrijk is dat je open in gesprek gaat en met je kind(eren) onderzoekt wat er staat te gebeuren en hoe dit voor je kind(eren) is.

Kinderen willen dat hun ouders gelukkig zijn

Een scheiding heeft de nodige impact op ouders, kinderen en vaak ook op directe betrokkenen, zoals de opa’s en de oma’s. Er gaan dingen veranderen en dat kan spannend zijn en onzekerheid met zich meebrengen.

Voor kinderen is het vaak moeilijk om te zien dat hun ouders verdriet hebben, boos zijn of zich zorgen maken. Ze willen vaak graag helpen, maar weten niet goed hoe. Het is ook niet hun taak, maar ze willen vaak graag iets doen om hun ouders op te vrolijken of te troosten.

Ga er vanuit dat je kind veel over heeft voor jou en voor zijn andere ouder. Het wil dat het goed gaat met jullie allebei. Kinderen helpen mee waar ze maar kunnen. Ze proberen je bijvoorbeeld af te leiden met grappen of ondeugend gedrag, terwijl jij wellicht hoopte dat ze zichzelf even rustig zouden kunnen vermaken. 

Het kan je helpen om vanuit deze invalshoek te kijken naar wat je kind doet of zegt. Op hun eigen manier zorgen kinderen vaak onbewust voor hun ouders. Het is van belang om hier oog te hebben, de intentie te waarderen zonder het verder aan te moedigen. Je helpt je kind als je woorden geeft aan wat je hem ziet doen en daar waardering voor uitspreekt - en daarnaast ook aangeeft wat je hem of haar liever ziet doen dan zorgtaken op zich nemen.   

Kinderen met een schuldgevoel

Soms vragen kinderen zich af of ze dingen anders hadden moeten doen. Ze kunnen erover gaan twijfelen of zij iets hebben gedaan waardoor hun ouders ruzie kregen of het thuis niet meer zo gezellig en leuk vinden. Het kan dat dit zich vastzet in hun hoofd. “Ik bezorgde mijn ouders stress, doordat ik niet naar ze luisterde” of “mijn ouders werden het niet eens over hoe ze met mij om moesten gaan, ze kregen er heel vaak ruzie over” zijn uitspraken die kinderen doen.

Het is belangrijk dat je aandacht hebt voor de ideeën en de verhalen in het hoofd van je kind. Vraag ernaar en stel je kind gerust. Het is fijn voor je kind als hij of zij je kan vertellen over zijn zorgen. Leg uit dat je om andere redenen gaat scheiden. Als ouders scheidt je niet. Je blijft samen de ouders. De scheiding heeft er mee te maken dat jullie als partners niet meer samen verder kunnen of willen.  

Ouders blijven ouders

Voor je kinderen is het belangrijk dat je erin slaagt om de andere ouder ook het ouderschap te gunnen. Een ouder, die zijn kinderen mist, heeft het daar moeilijk mee. Kinderen voelen dat gemis en de pijn vaak haarfijn aan, ook als ouders het proberen te verbergen en zich groot houden. Een kind mist zelf de andere ouder ook, maar vindt het dikwijls nog moeilijker als het zelf erg gemist wordt.

Als ouders kunnen jullie samen belangrijke stappen zetten om jullie kinderen te helpen in dit proces. Probeer je persoonlijke pijn bij jezelf te houden en niet te veel bij je kind(eren) neer te leggen. Geef je kind(eren) de ruimte om hun eigen mening over de situatie te hebben.

Het is belangrijk om je te realiseren dat voor je kind de andere ouder zijn ouder is en dat hij vanuit zijn kinderogen naar jullie als ouders kijkt. Het stuk dat jullie, naast dat jullie samen ouders zijn, ook samen partners waren laat je kind helemaal buiten beschouwing, terwijl dat voor jou in dit proces van scheiden misschien juist meer op de voorgrond is komen te staan.